در چنین روزی خسروانوشیروان شاه ساسانی، در دیدار خود با موبدان و بزرگان ایران در تالار تیسفون (ایوان مدائن) گفت که برای هر روستای ایران یک «دهگان (دهقان)» انتخاب شود و تنظیم امور روستا، جمع آوری مالیات، داوری برای حل اختلافات و… به او واگذار شود. چنین فردی باید هم برزگر باشد و هم صاحب زمین تا با مشکلات هر دوطرف آشنا باشد. او باید لایق، منصف، امین، و مورد اعتماد بیشتر ساکنان روستا باشد. این دهگان یک تکلیف عمومی هم دارد و آن گزارش وضعیت محصولات روستا، و نارضایی‌های محلی و اجحاف مقام‌های دولتی و اربابان به نمایندگان شخص اوست که در هر گوشه و کنار کشور در دسترس خواهند بود. این دهگانان برکنار نخواهند شد مگر اینکه درستی و کفایت خود را از دست بدهند. وظیفه میهنی این دهگانان این است که بکوشند تولیدات روستا سال به سال افزایش یابد و همچنین بتوانند هنگام بروز خطر، در کار دفاع مشارکت کنند.
این تصمیم که شرح آن در دائره‌المعارف دمکراسی آمده است به اجرا درآمد و به تدریج جزیی از فرهنگ روستاهای ایران شد.
درمیان سران ایران باستان، خسرو انوشیروان از لحاظ تنظیم امور قضایی و اداری، وضع ضوابط و سامان دادن به امور مالیاتی، ایجاد دارالترجمه و دارالتحریر و تشویق به ورزش، رهبری ممتاز و شاخص است. مورخان او را رهبری که به پیشبرد تمدن بشر کمک بسیار کرد توصیف کرده، «دادگر» لقب داده و «انوشیروان دادگر» خطاب می‌کنند.
آدرس کانال: https://t.me/radiocy
اینستاگرام: instagram.com/radiocyp